«ՀԱՂԹԱՆԱԿ»․
ԱՐՑԱԽՑԻ ՄԻԱՅՆԱԿ ՏԱՐԵՑՆԵՐԻ
ՆՈՐ ՕԹԵՎԱՆԸ

Ստեփանակերտի տուն-ինտերնատում պատրաստվում էին հոբելյան նշելու։ Չնայած շրջափակմանը, կարողացել էին մթերք ճարել՝ սիրած տոլման ամեն գնով պատրաստելու համար։

Սպասված տոլմայի օրը՝ սեպտեմբերի 19-ի ցերեկը, տուն-ինտերնատի մոտ պայթեցին առաջին ռումբերը։ Աշխատակիցներն ու բժիշկներն անմիջապես դուրս եկան՝ իրենց ընտանիքներին գտնելու հույսով։

Տուն-ինտերնատում ապրողները երկու օր մնացին նկուղում։ Հետո ավտոբուսներ եկան ու տարհանեցին նրանց ռմբակոծված շենքի տարածքից:

Հայկանուշի 90-ամյակը լրացավ 2023-ի սեպտեմբերի 18-ին։ Հենց
նրա հոբելյանի առիթով էին Ստեփանակերտի տուն-ինտերնատում պատրաստվում տոլմա ուտել։ Շրջափակման պայմաններում դա, իրոք, մեծ ճոխություն էր։

Հայկանուշ Բարսեղյանը ծնունդով Արցախի Ջրաղացներ գյուղից է: Ամուսնությունից հետո տեղափոխվել է Ասկերանի շրջանի Այգեստան ու մինչև 2016-ն այնտեղ ապրել: 32 տարի առանց դադարի աշխատել է մետաքսի կոմբինատում, եղել է կոմսոմոլի քարտուղար: Ասում է՝ լավ անուն ու պատիվ է ունեցել, բայց շատ դժվար կյանք: Նախ՝ երիտասարդ տարիքում, ամուսնությունից ընդամենը 3 տարի անց, կորցրել է ամուսնուն, արցախյան առաջին պատերազմում՝ որդուն, իսկ տարիներ անց՝ նաև հաշմանդամ դստերը: Աղջկա մահից հետո ոտքերը թուլացել են։ 2016-ից Ստեփանակերտի ծերանոց է տեղափոխվել:

2023-ի սեպտեմբերի 19-ին, երբ սկսվել է ռմբակոծությունը, ծերանոցում մոտ 200 բնակիչ կար: Առանց սննդի ու հիգիենայի պարագաների 2 օր մնացել են նկուղում, մինչև ավտոբուսներ են եկել ու տարհանել ռմբակոծված շենքի տարածքից:

Ամենասարսափելին, որ տեսել է Հայկանուշ տատը, Արցախի կորուստն ու տեղահանության ճամփան են: Ադրբեջանցիները մի քանի անգամ կանգնեցրել են իրենց ավտոբուսը, ճիշտ է՝ չեն վնասել, բայց ամեն անգամ սիրտը վախից կուչ է եկել:

Մինչև Արցախի կորուստը մի երազանք ուներ՝ մեռնել սեփական հողում, ամփոփվել որդու, դստեր ու ամուսնու կողքին: Անգամ սեփական շիրմաքարն էր պատվիրել՝ նկարով։ Բաց էր թողել միայն մահվան տարեթիվը:

Հիմա գերեզման ունենալը դարձել է երազանք՝ մեռնելիս էլ պիտի ազիզ մեռնես...

79-ամյա Յուրա Բաղիրյանը ռմբակոծության ժամանակ փորձել է իր սենյակից նկուղ գնալ, բայց չի հասցրել․ հարվածի ալիքը նրան գետին է գցել: Մի քանի տեղից վիրավորվել է եւ այդպես մնացել, մինչեւ ծերանոցի 2 բնակիչ գտել են նրան:

Անգամ շրջափակման օրերին փողոցում ուշաթափվել ու վայր է ընկել, վնասվածքներ ստացել, բայց բարեկամներին չի տեղեկացրել։ Գազի, բենզինի դեֆիցիտի պայմաններում չի ցանկացել նեղություն տալ:

Հիմա փնտրում է այդ օրն իր կյանքը փրկած անծանոթ երիտասարդներին: Նրանց չի հասցրել շնորհակալություն
ասել և այդ մտքից հիմա գիշերները չի կարողանում քնել։

Այս հարցազրույցին էլ համաձայնել է մի նպատակով․ հույս ունի՝ երիտասարդները կտեսնեն ու կապ կհաստատեն, և վերջապես իր շնորհակալությունը կհայտնի նրանց։

Տեղահանության ճանապարհին տեսել են թափված զենքեր, զինաթափված զինվորներ: Տղամարդիկ իրենց զինվորական գրքույկներն էին այրում, հագուստն ու անգամ՝ զինվորական կոշիկները:

Ադրբեջանցիները զինվորական մեքենաներով հսկել են ճանապարհը, ստուգել ավտոբուսը։

Յուրա պապին պարզ է դարձել, որ վերադարձի հնարավորություն չեն ունենա։

Հայկանուշն ու Յուրան, բռնի տեղահանված 36 տարեց արցախցիների հետ, հիմա ապրում են Երևանի «Հաղթանակ» շուրջօրյա խնամքի կենտրոնում։